Apel da se ne šire neistine u vezi sa otvaranjem na desetine i stotine rudnika širom Srbije

Na teritoriji cele Srbije samo na jednoj lokaciji - u dolini Jadra, postoje overene rezerve minerala litijuma i bora i nigde više, niti se vrše istraživanja litijuma. Projekat Jadar se razvija duže od 20 godina i rudnik i dalje nije otvoren, toliko o istinitosti navoda da će biti otvoreno na desetine rudnika litijuma.

U istom tekstu se navodi da rudnike litijuma na teritoriji zemlje planira „Euro Litijum“ – u Valjevu, Ubu, Mionici, kao i kompanija „Balkan istraživanja“ – koja se odlučila za okolinu Jagodine, Gornjeg Milanovca, Rekovca, Požege. Rudnike planira i Ultra Litijum – i to u mestima – Koceljeva, Blace, Trnava, Preljina, Lađevci, Kragujevac.

Kompanije „Balkan istraživanja” i „Ultra litijum“ nemaju istražna prava, a kompaniji „Euro Litijum” je isteklo istražno pravo u prethodnom periodu i prema evidenciji Ministarstva rudarstva i energetike isto nije produženo.

Kao što je Ministarstvo rudarstva i energetike više puta urgiralo, još jednom apelujemo na sve u javnom prostoru, aktiviste, političare i medije, da ne šire neistine u vezi sa otvaranjem na desetine i stotine rudnika širom Srbije.

Otvaranje rudnika je višedecenijski proces - od pronalaska ležišta, njegove verifikacije a onda i ishodovanja neophodnih dozvola za eksploataciju. Već u prvom koraku da bi se ishodovalo odobrenje za istraživanje, potrebno je pribaviti uslove Zavoda za zaštitu prirode i Zavoda za zaštitu spomenika kulture. Tim uslovima se definišu ograničenja pod kojim se mogu vršiti istraživanja i uopšte da li se mogu vršiti. Ako višegodišnja istraživanja rezultiraju pronalaskom ležišta, sprovodi se postupak verifikacije rezervi mineralnih sirovina. Ukoliko se investitor odluči za ishodovanje neophodnih odobrenja za vršenje eksploatacije, potrebno je da izradi investiciono-tehničku dokumentaciju i pribavi čitav niz mišljenja i uslova, kao i saglasnosti drugih republičkih organa, a pre svega onih koja se odnose na zaštitu životne sredine, vodoprivrede, u pogledu usaglašenosti sa prostorno-planskom dokumentacijom, protivpožarne zaštite, kulturnog nasleđa i dr. Tek nakon obrade prethodno navedene dokumentacije i akata, i ukoliko su ispunjeni svi uslovi može se odobriti vršenje eksploatacije.

Od 2003, zaključno sa 2024. godininom samo je otvoren jedan rudnik metala - Čukaru Peki kod Bora.

Apelujemo na medije da pre prenošenja informacija koje nemaju utemeljenje niti su potkrepljene relevantnim podacima iste provere sa nadležnim institucijama, u ovom slučaju Ministarstvom rudarstva i energetike kako bi se sprečilo širenje panike i zbunjivanje građana Republike Srbije.